Abstynenci. Według badaczy odpowiedzialnych za 2. edycję raportu: Alkohol w Polsce ta grupa stanowi niemal 1/5 populacji. Jak na tym tle wygląda jedna z grup najbardziej narażona na ryzyko związane z używaniem alkoholu, czyli ludzie młodzi?
W drugiej edycji raportu „Alkohol w Polsce” wydanego w 2023 roku wykorzystano międzynarodowe dane zgromadzone w ramach projektu badawczego ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs). Obserwacje te prowadzone są od 1995 r. i obejmują dwie grupy młodzieży: w wieku 15–16 lat oraz 17–18 lat. Wyniki pokazują, że próby picia alkoholu kiedykolwiek w życiu ma za sobą 80% badanych w młodszej i 92,8% w starszej grupie wiekowej. Te wyniki plasują alkohol jako najbardziej rozpowszechnioną substancję psychoaktywną. Motywy młodzieży, by po niego sięgać są różne: chcą poczuć się dorosłymi, sprzeciwić powszechnie panującym normom, dodać sobie odwagi w stresujących sytuacjach, myślą także że picie w młodym wieku jest normą i nie grozi niczym złym.
Dodatkowo nastolatkowie podlegają presji społecznej. Na imprezie w grupie rówieśniczej młodemu człowiekowi może być trudno odmówić picia. Dlatego istotne jest, aby niepełnoletni nie postrzegali picia alkoholu jako normę. Ważne zatem, aby ukazywać młodym prawdziwe dane na temat tego, ile osób spośród ich rówieśników zachowuje abstynencję. Za wskaźnik względnie częstego używania alkoholu przyjęto picie w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem. Jakiekolwiek napoje alkoholowe, jak wynika z badań olsztyńskiej młodzieży przeprowadzonych w 2021 r. w tym czasie piło 41,5% uczniów z grupy młodszej i 71,3% uczniów z grupy starszej. A to oznacza, że 58,5% 15-16 - latków oraz 28,7 % 17-18 - latków nie sięga po alkohol regularnie lub nie robi tego wcale.
Specjaliści przekonują, że utrzymanie przez młodego człowieka abstynencji przynajmniej do osiągnięcia przez niego pełnoletności to jeden z najważniejszych obecnie postulatów wychowawczych. Nie jest to zadanie łatwe i wymaga od rodzica zaangażowania w życie dziecka, rozmowy o problemach i trudnościach, a także budowania silnej, rodzinnej relacji. Dodatkowo rodzic powinien dawać dobry przykład i stronić od alkoholu np. podczas rodzinnych uroczystości, powinien pokazywać jak radzić sobie ze stresem, nawiązywaniem nowych relacji i pokonywaniem trudności bez pomocy używek. Bardzo ważne jest budowanie takiego modelu postępowania u młodego człowieka, by kodował on sobie, że alkohol zarezerwowany jest dla osób dorosłych, a abstynencja jest naszym wyborem, który nie powinien dziwić, czy być postawą z której trzeba się tłumaczyć.
Alkohol spożywany przez małoletnich ma także negatywne skutki dla ich rozwijających się jeszcze organizmów. Naukowcy z University of Illinois w Chicago udowodnili, że skutkiem wysokiego spożycia alkoholu przez osoby młode są szkodliwe zmiany w ciele migdałowatym mózgu. Alkohol pity w młodym wpływa destrukcyjnie na pamięć, powoduje utratę neuronów, zaburza gospodarkę hormonalną i - co równie istotne -powoduje powstawanie przywiązania do sytuacji picia, co może szybciej niż w przypadku osoby dorosłej doprowadzić do uzależnienia
